Hieronder het artikel ‘Een jaar elke dag naar de sportschool’ uit ‘JAN’

 van ASHKAINE HORA ADEMA

I fééééél good

Een gezin, een baan en geen talent voor welke vorm van lichaamsbeweging dan ook. Dus sporten? Haha, nee, nooit. Tot Ashkaine Hora Adema vermoeid en huilerig bij haar huisarts zit en hij daarop een verhaal houdt over testosteron, waarvan ze vooral de woorden ‘libido’ en ‘cellulite’ onthoudt. ‘Langzaam worden we vrienden. Mijn lichaam en ik. En jee, die spieren: ze groeien en groeien.

Precies een jaar geleden heb ik mij ingeschreven bij een sportschool. Sindsdien ben ik daar bijna elke dag daadwerkelijk geweest. Ik ben veranderd van iemand met een aan fobie grenzende afkeer voor sporten in een gepassioneerd fitness- en pilatesmeisje. Ik til metalen dumbells van 10 kilo met een lach en zwaai gietijzeren kettlebells die zwaarder zijn dan mijn jongste dochter. Ik ga zelfs af en toe naar besprekingen in sportkleding (ja echt) en schroom niet belangrijke afspraken te verzetten om een pilatesles van mijn favoriete leraar Devon te kunnen meepakken. Waterflesje en sportschoenen zitten standaard in mijn tas. Vanwaar deze ommezwaai?

Het begon met het lawaai in mijn hoofd. Vele stemmen voerden eindeloze discussies over aftakeling en ouder worden, slap vel in het algemeen, maar in het bijzonder rond de navel. Ook waren platte billen een favoriet onderwerp. Die innerlijke monoloog ging ongeveer zo:

– Tjee, kijk die knieën. Ze rimpelen helemaal. Ik kan écht geen rokken meer aan. – Joh, wees blij dat je goed kunt lopen, zeur. Je kunt al een decennialang geen korte rokken meer aan hoor

– Ik zeur niet, ik verval helemaal. Het lijkt ook wel of ik krimp. Moet je naar mijn schouders kijken, haast krommend hangen ze af. Mijn buik lijkt halverwege de dag haast zwanger en mijn billen zijn veranderd in platte pannenkoeken. Een strakke spijkerbroek is geen porem meer.

– Je mag blij zijn dat je niet ziek bent. Waarom ben je eigenlijk zo met je uiterlijk bezig? Zo oppervlakkig. Het gaat er toch om dat je een leuk mens bent? Lief en aardig voor iedereen om je heen?

– Nou, ik ben anders helemaal niet zo lief meer de laatste tijd. Ik ben steeds vaker kattig en onhebbelijk. Ik word zo’n zure oude vrouw, die niet lekker in haar vel zit. Een beetje lelijker elke dag, met zo’n dun getrokken mondje. Ik vind mezelf helemaal niet meer zo leuk.

– Dóé er dan iets aan. Bewegen is het enige antwoord

– Ja jee, ik heb het al zo druk. Daar heb ik echt geen tijd voor, hoor. Ik heb werk en een gezin. Bovendien kan ik echt niet sporten. Dat weet je toch?

Deze discussies werden steeds luider en venijnig vilein. En ik wist dat ik iets moest gaan doen. Dat ik het punt had bereikt waarop ik niet meer aan mezelf kon verkopen dat een strakker lijf níét belangrijk was voor mij om gelukkig te zijn. Ik betrapte me er ook op dat ik mezelf met steeds minder plezier in mijn blootje liet zien aan mijn man of in bikini aan vriendinnen.

NO-GOAREA

En natuurlijk had ik een hele rij legitieme excuses om niet te gaan sporten: te druk, te veel werk, als kind te dik en te sloom, en daarom nooit gekozen bij gym, geen spelinzicht (bij hockey heb ik regelmatig de kinderen van schaamte door de grond zien zakken, omdat ik stond te juichen voor een doelpunt van de tegenpartij). Bovendien heb ik een lachwekkend slechte motoriek en coördinatie. Ook ben ik bang voor ballen. Iedere bal die ik in mijn leven ooit per ongeluk heb gevangen, heb ik van pure schrik alsnog laten vallen. Ik ben zó vaak uitgelachen omdat mijn hoofd niet kan bedenken hoe mijn ene been voor het andere moet. Daarom had ik ergens onderweg een beslissing gemaakt, deep deep down there, dat sporten een no-goarea was voor mij. Naar de sportschool? Never. Te bang om te falen. En te verkrampt om te durven veranderen.

TESTOSTERON

Tot ik ongeveer een jaar geleden bij de huisarts zat met een steeds erger wordende klacht: wisselende stemmingen. Maar ook kribbig, moe, vergeetachtig, huilerig, slap. Hij stuurde me door naar de gynaecoloog. Een bloedtestje wees uit: een laag oestrogeen- en testosteronniveau. Overgang in aantocht. Niets geks. Helemaal normaal. De stemmen in mijn hoofd begonnen meteen weer te tetteren:

– Testosteron is toch een mannelijk hormoon? Hoezo te laag? Wat heeft dat er nou weer mee te maken? Die dokter is gek.

– Jezus, lúíster nou even naar die man, misschien heeft-ie een pil of zo, niet meteen zo boos worden.

Maar nee, er was geen pil voorhanden. De gynaecoloog is duidelijk en helder: ‘Oestrogeen en testosteron worden bij vrouwen voor een groot deel in de eierstokken gemaakt. Die aanmaak vermindert al na je dertigste. Hoewel veel mensen denken dat testosteron een hormoon is alleen voor mannen, hebben ook vrouwen een gezonde testosteronspiegel nodig.’ Hij kijkt even of hij mijn aandacht nog heeft en vervolgt: ‘Testosteron remt veroudering, bevordert de vetverbranding en gaat cellulite tegen. Ook geeft het daadkracht in stresssituaties, stimuleert het een gezonde hartfunctie, het verbetert je energie en humeur en vergroot je libido. Testosteron is nodig om je lichaam gezond en in balans te houden. Bovendien kan een gezond testosteronniveau in combinatie met een gezonde leefstijl de kans op verouderingsklachten, zoals botontkalking en spierzwakte verminderen.’

Nu kijk ik blijkbaar echt wanhopig, want de dokter geeft ongevraagd advies: ‘Het aanpakken van stress, voldoende slaap en het trainen van grote spiergroepen, door gewichtheffen, deadlifts en squats heeft aantoonbaar geleid tot een hoger testosteronniveau met alle voordelen van dien. Helaas kan ik verder niet zo veel voor je doen.’ De arts staat op en geeft me een hand, terwijl hij geruststellend zegt: ‘Maar het is echt niet iets om je zorgen over te maken. Alles is normaal. Bij alle vrouwen gebeurt dit.’ Ondanks het uitgebreide en duidelijke betoog kan ik op straat maar aan twee dingen denken: cellulite en libido. De informatie dreunt de hele weg naar huis in mijn hoofd. Mijn andere klachten zijn acuut naar de achtergrond verdwenen. Cellulite aanpakken en libido vergroten, deze combinatie is genoeg om direct een jaarabonnement bij de sportschool om de hoek af te sluiten. Wat ik ook meteen daadwerkelijk doe. Man thuis pissig en de kinderen de slappe lach. ‘Mama, een jáárabonnement? What are you thinking?’

DE EERSTE KEER

Al mijn faalangst komt boven bij mijn eerste bezoek. De aardige vrouw bij de balie lacht me vriendelijk toe, maar ik kan wel overgeven en de tranen branden achter mijn ogen. Thuis was het al begonnen, want wat draag je op de sportschool? Ik durfde mezelf niet in te opvallende sportkleding te hijsen. Dat steekt zo af bij de prestaties. Je ziet ze weleens op de skipiste, van die vrouwen die nog geen kinderhellinkje afkomen in een splinternieuwe outfit. Zo sneu.

De aardige vrouw laat me de kleedkamers zien en de douches. Ik wil weg. Mij op mijn hakken van m’n sneakers omdraaien. Maar ik heb een afspraak met personal trainer Jeroen en krijg een Total Bodyscan. Er is geen ontkomen meer aan. Ik heb nog niets gedaan, maar het zweet staat al op mijn rug.

Jeroen is lief en doet net of hij mijn tranen niet ziet. Mijn bodyscan is best oké. Ik hoef geen vet te verliezen, maar heb in verhouding wel veel te weinig spiermassa. De eerste oefeningen zijn een hel. Wat voel ik me een kluns. Wat voel ik me stom. Een loser. Al mijn oude zielenpijn van de gymlessen van de middelbare school komt in golven boven. Maar Jeroen blijft geduldig. Ook in de weken erna. Als ik na tien keer uitleggen een oefening nog steeds niet begrijp. Gewichten uit mijn handen laat vallen. In huilen uitbarst. In de derde week al een spier verrek en denk dat mijn borstbeen gebroken is. Langzaam gaat het beter. Langzaam worden we vrienden. Mijn lichaam en ik. En jee, die spieren: ze groeien en groeien. Dankbaar bulken ze uit mijn mouwen. Mijn billen pronken pront. Ik begin het stiekem machtig leuk te vinden en sla geen training meer over.

ALS EEN MINNAAR

Een half jaar later heb ik een strakke sixpack en billen zo rond als meloenen. Mijn schouders zijn stevig en sterk. Ik til de boodschappen met gemak en ben niet meer buiten adem als ik zes trappen op loop. Mijn benen herken ik niet meer als de mijne, lijken haast die van een balletdanseres en, ja echt, alle cellulite is weg. Ik eet als een bootwerker, maar word ’s ochtends wakker met een platte buik. Mijn kleren staan beter en mijn huid straalt. Ik lijk wel verliefd, zo mooi voel ik me. Dat sporten voelt als mijn nieuwe minnaar. Soms kan ik niet geloven wat ik zie in de spiegel van de sportschool: een te gek, sterk lijf dat bijna alles kan. En dat is míjn lijf!

Naast bewondering – van echte vriendinnen – krijg ik ook kritiek (alleen van vrouwen, de mannen om me heen vinden het prachtig). Een moeder van school die ik tegenkom op een zonovergoten terras trekt een walgend gezicht als ze me ziet: ‘O, dat vind ik zo lelijk, gespierde vrouwen. Echt afstotelijk.’ Ze lijkt er niet mee te zitten dat niemand, en ik zeker niet, om haar mening had gevraagd. Toch weet ik niet hoe ik moet reageren. En het raakt me ook. Want natuurlijk wil ik niet ‘doorslaan’. Natuurlijk vind ik het lastig dat ik nu vaak voor de sportschool kies en niet voor mijn gezin. Want eerlijk is eerlijk, ik ben hartstikke verslaafd geraakt aan dit fijne gevoel van fit zijn. Als ik het voorval de volgende dag bespreek met mijn personal trainer Jeroen, krijg ik ’s avonds een opbeurend, lief en geestig appje van hem. Een cartoon over jaloezie en afgunst. Ik moet vertrouwen hebben in mijn eigen grenzen, zegt hij.

ENERGIE ALS TWINTIG JAAR TERUG

Langzaam klinken de stemmen in mijn hoofd niet meer zo luid. Ik heb afgeleerd naar ze te luisteren. Ik ben een feelgood-junkie geworden, doe alleen nog maar wat goed voelt. Ik let meer op mijn eten, maar niet omdat het moet. Ik ga vrijwillig vroeger naar bed, omdat ik het fijn vind om fit te zijn ’s ochtends. Ik ga naar de sportschool om even op te laden en mijn hoofd leeg te maken. Ik realiseer me dat ik met meer plezier door het leven ga en de dagelijkse tegenslagen laconiek weglach. Overdag heb ik energie zoals twintig jaar geleden, voordat ik kinderen had. Voorheen kon ik vaak de slaap niet vatten door gepieker en gemaal, maar nu val ik ’s avonds meteen in een diepe, ononderbroken slaap.

Ook het harde hoongelach van manlief en kinderen is verstomd. Ze willen ook wel zo’n sixpack en biceps. En tja, dat libidoverhaal bleek ook echt waar. Nu trainen we regelmatig met zijn allen in plaats van dat we een avond voor de buis zitten. En wat geniet ik als mijn zoon en echtgenoot moeten vechten om me bij te houden met de squats en sit-ups. I love it!

WAT IS KRACHTTRAINING?

Krachttraining is een trainingsvorm met relatief kortdurende oefeningen, waarbij veel extra weerstand wordt gebruikt. Het doel is spierkracht en -massa te vergroten. Daarnaast heeft het vele positieve effecten op je algehele gezondheid en verkleint het de kans op bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en suikerziekte. Een andere manier van krachttraining is hoge intensiteit intervaltraining (HIT). Daarbij wissel je intensief trainen af met korte pauzes, waarin je op lagere intensiteit traint. Krachttraining zorgt voor meer vetverbranding dan klassieke cardiovasculaire duurtraining (cardio). Dit komt door het zogenoemde afterburn-effect. Dit houdt in dat je tijdens de training relatief minder calorieën verbrandt, maar dat de verbranding na de training nog urenlang verhoogd is. Krachttraining is makkelijk in te passen in je reguliere loop-, fiets-, zwem- of roeitraining. Ook kost het veel minder tijd vergeleken met reguliere cardiotrainingen.

MIJN MOTIVATIETRUCS

– Beslis om te gaan sporten. Onze vrije wil is een groot cadeau, maar weinig mensen gebruiken hem. De chemie in onze hersenen verandert als we een keuze maken. Het geeft ons brein een signaal dat we klaar zijn om een nieuwe richting in te slaan. Een beslissing maken is de eerste stap in gedragsverandering

– Beloof jezelf niet meer te luisteren naar de (negatieve) stemmen in je hoofd. Nog steeds heb ik iedere dag twintig excuses om níét naar de sportschool te gaan. Geen tijd, geen zin, de kinderen, het huishouden, de honden, mijn schoonmoeder. Er is altijd iets of iemand die ook aandacht nodig heeft. Maar ik luister niet naar de stemmen, maar denk gewoon: kwetter maar door, ik ga toch. Ik heb nog niet één keer spijt gehad van sporten. Het is een kwestie van op de sportschool te geraken.

– Ik vind niets fijner dan een strak lijf hebben dat supersterk is. Geef aan jezelf toe als je op dat vlak iets zou willen veranderen. Zoek je eigen drijfveer. Luister niet naar de mensen om je heen die moeite hebben met je verandering, of je goedbedoelde, saboterende adviezen geven. Doe wat goed voelt voor jou.

– Het is heerlijk om te doen wat je jezelf belooft. Als je jezelf niet kunt vertrouwen, op wie kun je dan wel bouwen? Negeer je innerlijke saboteur!

– Zoek steun en vraag hulp op de sportschool, investeer in een personal trainer. In je eentje ga je het niet redden. Ze vinden het leuk je te helpen!

– Maak contact met andere sporters. Dan worden je uurtjes op de sportschool echt gezellig. Er valt heel wat te lachen, want iedereen is op zoek naar zijn grenzen, en af en toe falen hoort erbij.

– Koop een outfit en schoenen waar je je fijn in voelt. Wees daarbij lief voor jezelf. Realiseer je dat iedereen onzeker is over zijn lichaam en sportprestaties. Je bent niet alleen!

10 REDENEN OM AAN KRACHTTRAING TE DOEN

1 Het vergroot je spierkracht en -massa, je wordt er dus gewoon mooier en sterker van.

2 Je maakt groeihormonen aan, wat door artsen wordt gezien als een verjongingshormoon. Je huid wordt mooier.

3 Je vetverbranding in rust gaat omhoog, waardoor je meer kunt eten zonder dik te worden.

4 Je maakt meer testosteron aan, waardoor je libido verbetert en cellulite vermindert of zelfs helemaal verdwijnt.

5 Je voelt je fitter, hebt meer energie en krijgt meer zelfvertrouwen.

6 Het verbetert insulinegevoeligheid, waardoor je overdag minder ‘dips’ hebt. Bovendien gaat het diabetes type II tegen.

7 Het verstevigt botten, spieren en pezen, wat osteoporose tegengaat.

8 Het verbetert je lichaamshouding tot op late leeftijd.

9 Het verbetert je algehele humeur en incasseringsvermogen door de aanmaak van dopamine.

10 Je slaapt beter.